Betik Tanıtımı : Beyaz Zambaklar Ülkesinde

1.Baskı - Şubat 2016

Merhaba sevgili kitap kurtları, bu yazımda sizlere Rus yazar Grigory Petrov tarafından kaleme alınan, İsmail Fatih Ceylan tarafından Türkçe ’ye çevrilen ve Yediveren Yayınları’nca basılan ‘‘Beyaz Zambaklar Ülkesinde’’ adlı betiğini tanıtmaya çalışacağım.

Betiğimiz uçsuz bucaksız bataklıklar ülkesi durumunda olan fakir Finlandiya’nın bir avuç gönüllü Öğretmen, Doktor, Siyasetçi ve İşadamlarından oluşan ülke sevdalılarının gayretleriyle bataklıklardan Beyaz Zambaklar Ülkesi’ne dönüşüm sürecini konu edinmiştir.

Finliler kendilerine ‘‘Suom’’ derler kendi ülkelerine ise ‘‘Suomi’’ adını verirler. Suomi bataklık arazi demektir. İşte Suomi’nin makûs talihi Snelman adındaki bir bilim adamı ve ekibi tarafından değişecektir. Snelman ve arkadaşları Fin kültürünü yükseltmek amacıyla ülkeyi köy köy dolaşmış ve gittikleri yerlerde köylüleri eğiterek amaçlarını gerçekleştirmişlerdir.

Snelman’a göre ‘‘Aydın’’ olmak, modaya uygun elbise giymek, kolalı gömlek giyinmek değildir. Aydın kesimin öncelikli görevi milli düşünceyi geliştirmek, milli vicdanı uyandırmak ve milli iradeyi güçlendirerek köylülere işçilere nasıl daha iyi yaşayabileceklerini göstermektir.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün askeri okullarda okutulmasını tavsiye ettiği bu betikte ülkesini yüceltme davasına gönül vermiş bir avuç eğitim gönüllüsünün destansı mücadelesi siz okurlarını beklemektedir.

Devamını Oku...

TANRI DAĞLARININ IŞIĞI: LALE

TANRI DAĞLARININ IŞIĞI: LALE

Latince adının Tulipa, Farsça adının ise Lâle olduğu ve bitki biliminde zambakgiller(Liliaceae) familyasının Tulipa cinsinden olan, bitkilerin geneline verilen addır. Anavatanı Tanrı Dağları olan bu çiçeğin yolculuğu Türkler ile kesişmektedir.

Türkler olarak Orta Asya bozkırlarından göçüp Anadolu topraklarına geldiğimizde yanımızda laleyi de getirdik. O zamana dek Anadolu topraklarında lale soğanına rastlayamıyoruz. Anadolu’ya ilk laleyi diken hangi Türk idi onu bilemiyoruz; ama hangi duygular içerisinde laleyi diktiğini tahmin edebiliriz. Geldikleri bu coğrafyaya, Ata yurtlarından getirdikleri Tanrı Dağlarının ışığı laleyi dikmelerini Anadolu topraklarını kendilerine vatan yapmaya çalıştıklarının en açık göstergesi desek yanlış olmadığı kanaatindeyiz.

Malazgirt Savaşının yapıldığı alanı görmek için Malazgirt’e Rahva Ovası’na gittiğimde aklıma aniden bir fikir geldi ve bir zamanlar Alp Arslan’ın at koşturduğu yerden hemen bir poşete toprak doldurmaya başladım. Çanakkale’ye döndüğümde; Malazgirt toprağı ile Çanakkale toprağını bir saksıda karıştırdım. Şüphesiz bu kutlu toprakta yetiştirilmeyi hak ettiğini düşündüğüm Türk’ün Çiçeği olan laleyi bu kutlu toprağa diktim.

Laleyi dikerken de Tanrı Dağları’nın ışığı olan lalenin, Anadolu topraklarını her daim aydınlatması temennisiyle yazımı bitiriyorum.

                                                                                 

                                                   Erdal Yıldırım

                                                     Çanakkale

Devamını Oku...

Medeniyetin Unutturduğu Çardak Han

Merhaba sevgili tarih dostları bugünkü yazımızın konusunu Çardak Han oluşturuyor. Çardak han, Denizli ilinin Çardak ilçesinin Saray mahallesinde yer alır ve ‘‘Hanbad, Hanabad veya Çardak Han’’ adlarıyla bilir.

Çardak Hanın giriş kapısının üzerindeki iki yanında bulunan aslan heykelleri arasındaki kervansarayın kitabesinde yapının Türkiye Selçuklu Devleti Hükümdarı Sultan I. Alâeddin Keykubad zamanında, Esedüddin Ayaz bin Abdullah Eş- Şihabi tarafından hicri 627(Ramazan), miladi 1230 Temmuz-Ağustos tarihinde inşa ettirildiği anlaşılmaktadır.

Çardak han, Arapça yedi satırlık kitabesinde ‘‘Ribat’’ olarak geçmektedir. Kitabenin günümüz Türkçesinde karşılığı şu şekildedir: 

‘‘Bu Ribatın yapılması, dostumuz ve efendimiz,adil sultan, din ve dünyanın en büyüğü, fetih babası, müminlerin emiri, Keyhüsrev oğlu, Keykubad zamanında emredilmiştir. Şerefli kulların en küçüğü, mevlana, din, devlet ve milletin olgunu Abdullah Şihabi oğlu Ayaz (tarafından) altı yüz yirmi yedi yılı, muazzam Ramazan  ayında’’(yaptırılmıştır). 

Çardak han, iç süslemeleri bakımından da kendisinden söz ettiriyor. Hana girdiğimizde sağ taraftaki duvarlar üzerindeki kabartmaları görür görmez hayran oluyoruz. Kabartmalarda İnsana benzeyen bir boğa başı, balık figürü ve insan başı bulunuyor. Bolluk ve bereketin sembolü olan balık figürünün detayları ise işte bu gerçek sanat dedirtecek güzelliktedir.

Çardak han içerisinde gezerken önümüze bir çukur çıkıyor. Bu da neyin nesi? Diye kendi kendimize soruyoruz ve sonradan öğreniyoruz ki; güzel memleketimin çalışmadan para kazanıp zengin olma hayalleri kuran kendilerine defineci denen tarihi eser fareleri gene iş başında…

Medeniyetin unutturduğu Çardak han bugün bakımsızlıktan yıkılıyor. Ve hiçbir yetkili gereğini yapmıyor. Aslında yıkılanın, değerlerimiz olduğu gerçeğini ne zaman göreceğiz?

      Çardak hanı arkamızda bırakıp uzaklaşırken keşke böyle olmasaymış diye hayıflanmak yerine; Çardak han için restorasyon yapılmalı bunu yetkililere iletmeliyim diye kendime görev addediyorum. Sonra İçimden güçlü bir ses yükseliyor ve diyor ki:

Türkiye’de bana bir tane doğru düzgün yapılmış restorasyon çalışması göstersene

Yazıma burada son verirken iç sesime hak veriyor ve medeni dünyaya! dönüyorum. 

Devamını Oku...

Claes Ralamb'ın Osmanlı Tasvirleri

1657-1658 yıllarında İstanbul'da İsveç elçisi olarak bulunan Claes Ralamb’ın Osmanlı Tasvirleri:

Acemioğlanı

Baltacı

Bayraktar

Berber

Boğdanlı

Cellat

Cüce

Çavuşbaşı

Çeşnicibaşı

Dansöz

Dilsiz Oğlan

ermeni

Gelin

Hazinedar

İstanbullu

Kadıasker

Levent

Mevlevi Dervişi

Paşa

Rumeli Beylerbeyi

Silahtar Ağa

Solak

Şeyh Efendi

Tatar Hanı

Türk Kadını

Ulah

Vezir Tüfekçisi

Yeniçeri

Devamını Oku...

Betik Tanıtımı:Hudayinabit

                                                                 1.Baskı - Ekim 2009

            Merhaba sevgili kitap kurtları,bu yazımda sizlere Şair Süleyman Çobanoğlu’nun kaleminden çıkan ve Profil Yayınları tarafından basılan ‘‘Hudayinabit’’ adlı şiir betiğini tanıtmaya çalışacağım.

         Çobanoğlu’nun şiir betiğine adını veren ‘‘Hüdayinabit’’ sözcüğü kendi kendine yetişen anlamına geliyor. Betiği elime aldığımda aklıma ilk şu soru geldi: Acaba Çobanoğlu kendi şiirlerini hüdayinabit olarak tanımlamış mıdır? Betiği okuduğumda bende oluşan kanaat şudur ki! Böylesine güzel şiirler bir hüdayinabit olamaz. Emek ister, yaşanmışlık ister, acı ile büyütülmek ister…

 Çobanoğlu’nun şiirleri yaşanmışlık toprağında emek ile sulanıp; acı ile özenle büyütülmüş bir çiçektir. Yeri gelmişken söyleyeyim: betiğin kapağındaki sarı renkli çiçek her ne kadar hüdayinabitliği sembolize etse de, betiği okuduktan sonra o sarı renkli çiçek kendi kendine yetişen bir dağ çiçeği olmaktan çıkıveriyor  ve bin bir emek verilerek büyütülmüş bir şiir buketine dönüşüyor.

Betik içerisinde en çok sevdiğim şiir betiğin 105. Sayfasında yer alan  ‘‘Tekfurun Kızı’’ adındaki şiir. Belki de en çok o şiirde kendimi bulduğum için seviyorumdur bu şiiri…

Yazımı burada şairin dizeleriyle bitirmek istiyorum. Zira bir ortamda şiir varsa düz yazı susmayı bilmelidir…

Ben seni alamam ah Holafira

Azığım tamtakır binitim nalsız

Bir belde geçerim kalacağım yok

Dostlarım bîvefa düşmanım yalsız

YORUMLARINIZI BEKLİYORUM

İYİ OKUMALAR

Devamını Oku...

Bayrak Şairi Arif Nihat Asya'yı ölümünün 41.yıldönümünde saygı ile anıyoruz..

Bayrak Şairi Arif Nihat Asya'yı ölümünün 41.yıldönümünde saygı ile anıyoruz...

Devamını Oku...

Betik Tanıtımı: Ortaçağda Entelektüeller

1.Baskı - 1994

Merhaba kitap kurtları! Bu yazımda sizlere Fransız tarihçi Jacques Le Goff’un kaleminden çıkan, özgün adının ‘‘Les Intellectuels au moyen âge’’olduğu ve Türkçemize Fransızcadan çevirisi Mehmet Ali Kılıçbay tarafından yapılarak, ‘‘Ortaçağda Entelektüeller’’ adı altında Ayrıntı Yayınları tarafından basılan bu betiği tanıtmaya çalışacağım.

Öncelikle bu betik sıradan bir okura hitap etmiyor. Sadece Ortaçağ’a ilgisi olan okura hitap etse de bu betik, akademik bir üslup ile kaleme alındığı için ilgili okur tarafından bile anlaşılmasında güçlükler çekiliyor.

Betiğin konusu, adından da anlaşılacağı üzere Ortaçağda entelektüeller ve üniversitelerin oluşmaya başlamasıdır. Betikte Ortaçağ dönemindeki entelektüellerin yaşamı, bilim uğrunda katlandıkları cefalar ve üniversitelerin kuruluş sürecindeki zorluklar ayrıntılı olarak incelenmiş olup adeta okuru Ortaçağ havasına sokup entelektüel mücadeleye davet etmektedir.

Betikte birbirinden farklı konularda Ortaçağın bakış açısı ve bu bakış açısının zamanla değişim süreci başarılı bir biçimde irdelenmiştir.

Betiğin bence en dikkat çekici yeri, çevirmenler bölümünde geçen Cluny Tarikatı’nın meşhur başrahibi Pierre’nin Müslümanları askeri alanda değil de entelektüel alanda yenmek fikrini ortaya attığı bölümdür. Başrahip Pierre bu fikri doğrultusunda Kur'an-ı Kerim’in çevirisini yapmak için bir kurul oluşturması, Müslümanları yenmek için, ‘‘Onların öğretilerini çürütmek için bu öğretiyi tanımak gerekir’ düşüncesiyle hareket etmesidir.

Betik, Ortaçağda biz Müslümanlara Hristiyanların bakış açısını göstermesi bakımından ayrıca bir önem arz etmektedir.

Betikle ilgili yorumlarınızı bekliyorum

İyi Okumalar...

Devamını Oku...